SCHAAK COMBINATIE LEEUWARDEN

Bij Schaak Combinatie Leeuwarden worden steeds meer vrouwen lid: 'Ik dacht dat schaken alleen voor oude mannen was'

Daphne Douwes • 25 oktober 2023

Ik had altijd het idee dat schaakclubs alleen voor oudere mannen waren’’, zegt Trinity Hart (20). Totdat ze de populaire Netflixserie The Queen’s Gambit zag en lid werd van Schaak Combinatie Leeuwarden. En ze is niet de enige die door de Netflixserie is begonnen met schaken.

Schaken staat bij velen bekend als een mannensport. Ook wanneer je naar de cijfers kijkt, zie je weinig vrouwen. Bij de Koninklijke Nederlandse Schaakbond is 7,5 procent van de leden vrouw. Op de wereldranglijst van het schaken staat de eerste Vrouw, de uit China afkomstige Hou Yifan, op plek 122.

Maar bij Schaak Combinatie Leeuwarden (SCL) zijn de verhoudingen anders. Een op de acht leden van de schaakvereniging in Leeuwarden is hier vrouw. Een enkeling kwam per toeval opnieuw in aanraking met de denksport, de meeste vrouwen heb- ben door de populaire Netflixserie The Queen's Gambit, uitgekomen in 2020, het schaken ontdekt.

Het aantal leden van de vereniging zit al sinds de coronapandemie in de lift. Eerder had de club elk jaar rond de 45 leden, maar na de pandemie werden dit er snel meer. Inmiddels zijn het er meer dan tachtig. Voorzit ter Peter Brouwer merkt vooral dat de populariteit onder de vrouwen toeneemt en ziet steeds meer vrouwelijke leden bij de vereniging.

Schaak jij ook?

Een van deze vrouwelijke leden is Trinity Hart (20). Op de basisschool leerde ze al schaken...Ik probeerde het ook mijn zusjes te leren, maar zij waren te jong en begrepen er niks van", vertelt ze lachend aan tafel in de kantine van Wijkcentrum Bil- gaard in Leeuwarden, vlak voordat dinsdagavond de wekelijkse competitie plaatsvindt.

Voor haar was het lastig om leeftijd genoten te vinden die ook aan de schaaksport deden...Dus speelde ik het met de leraren op school." Toen ze naar de middelbare school ging. liep ze er niet mee te koop dat ze graag schaakte...Je zegt niet zo snel over schaken dat het je hobby is."

Dat veranderde toen The Queen's Gam bit verscheen en schaken het gesprek van de dag werd in de klas...Het was zo populair. Mensen spraken er veel over, ze vroegen mij: 'Schaak jij ook? Zullen we tegen elkaar?" Pas toen dacht ik, ik ben niet de enige." Toch moest ze eerst een drempel over voor ze in maart lid werd van SCL ...Ik had altijd het idee dat schaak- clubs alleen voor oudere mannen waren", vertelt ze. Toch wilde ze het niet laten....Ik dacht, dan zit ik maar tussen de mannen. Dan is dat maar zo. Ik vond het gewoon zó leuk."

Schaakpartner

Flora Dijkstra is zestien jaar en is sinds januari lid van de vereniging. Ze is een van de jongste leden van SCL. Net als Trinity Hart leerde ze op jonge leeftijd al schaken, maar was het lastig om medespelers te vinden. ..Ook omdat ik geen broertjes of zujes heb om tegen te schaken." Zo verloor ze haar hobby uit het oog

Ook voor haar was het The Queen's Gambet dat ervoor zorgde dat ze weer ging schaken. Ik zag de serie en herinnerde het me weer: 'Oh ja, dar spel kan ik dacht ik. Toen ze vorig jaar op een nieuwe school kwam, leerde ze iemand kennen die net als zij schaakte en vond in haar een schaakpartner...We speelden vaak samen. We bedachten dat we met een vereniging mee wilden scha ken. Die vereniging werd SCL

Ook Flora Dijkstra en haar vriendin dachten dat ze tussen de oudere mannen terecht zouden kimen We waren bang dat we de enige meisjes zouden zijn. Ik zag geen vrouwen rondlopen, dus dat vond ik in het begin wel spannend. Uiteinde lijk maakt het niet zo veel uit, je wilt pewoon een leuke pot spelen."

Vriendengroep

Eerst snapte ik niks van schaken", zegt Anne Floor Poortman (23) ter wijl ze voor een schaakbord zit te wachten tot de competitie begint. Toen ik naar de serie keek, was ik benieuwd hoe het spel werkte. Ik wilde er meer over weten." Ze verdiepte zich erin en schaak nu zo’n twee jaar. Inmiddels is ze niet alleen een stuk beter geworden in de sport, ook heeft ze een vriendengroep opgebouwd binnen de vereniging. En ik heb mijn vriend hier ontmoet", ver telt ze en wijst naar een jongen in een blauwe trui een paar tafels verderop. Hij zit daar.

Winnen

Hoe kan het dat schaken als man nensport wordt gezien? Poortman weet het niet. Misschien dat vrouw wen of meisjes niet verteld wordt dat schaken ook iets voor hen is Het wordt denk ik meer gezien als man-hen dingetje."

Ook Doeta Aartsma (56) merkt in haar omgeving dat mannen sneller gevraagd worden voor een potje schaken. Zelf heeft ze per toeval in september het schaken weer opgepakt. Ik kom zelf uit een geëmancipeerde familie, maar ik merk toch dat de neefjes sneller worden gevraagd of ze een potje mee schaken dan de nichtjes

Dat schaken nog steeds bekend staat als mannensport merken de vrouwen bij Schaak Combinatie Leeuwarden wel. Mensen vinden het dan ook interessant om te horen dat ze scha ken als sport beoefenen. Flora Dijkstra: Dat komt omdat je niet veel mensen hoort die dat doen, en VTUO wen al helemaal niet."

De neefjes worden sneller gevraagd of ze een potje mee schaken dan de nichtjes

Doeta Aartsma

Trinity Hart (links) en Flora Dijkstra (rechts) schaken dinsdagavond tegen elkaar in Wijkcentrum Bilgaard in Leeuwarden. Na het zien van de Netflixserie The Queen's Gambit hebben ze zich aangesloten bij Schaak Combinatie Leeuwarden. Foto: Marchje Andringa